Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat Romanı Üzerine
Türk edebiyatının ilk yerli romanı olan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Şemseddin Sami tarafından kaleme alınmıştır. Yeri gelmişken hemen ifade edelim. Galatasaraylıların pek çoğunun bildiğini düşünsek de bilmeyenler için Şemseddin Sami’nin, Galatasaray Spor Kulübünün kurucularından olan Ali Sami Yen’in babası olduğunu bir genel kültür bilgisi olarak ekleyelim.
Edebiyatımızın ilk yerli romanı kabul edilen bu eser, roman tekniği anlamında zayıf olsa da dilinin dönemine göre sade olması ile dikkat çekmektedir. Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat önemini edebiyatımızın ilk romanı olmasından alır.
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat Olay Örgüsü
Romanın ana karakterlerinden olan Talat babasını küçük yaşta kaybetmiştir. Annesi Saliha Hanım ile büyüyen Talat iyi huylu bir çocuktur ve gençlik yıllarında bir kamu dairesinde işe girer. Romanın bir diğer karakteri olan Hacı Mustafa ise Talat’ın işe gidip gelirken sık sık uğradığı dükkânın sahibidir. Talat, bir gün Hacı Mustafa’nın dükkânına uğradığında orada Fitnat’ı görür ve Fitnat ve Talat birbirlerine oracıkta âşık olurlar. Romanın ismi de Talat ve Fitnat’ın aşkı anlamına gelmektedir, kısacası roman konusunu bu ikili arasında yaşanan aşktan alır.
Peki, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat karakterlerinden olan Hacı Mustafa kimdir? Fitnat’ın annesi Zekiye Hanım’ın ikinci eşi olan bu adam, Fitnat’ın üvey babasıdır. Zekiye Hanım, Fitnat’a hamileyken eşinden ayrılır ve Hacı Mustafa ile evlenir. Baskıcı bir adam olan Hacı Mustafa, Fitnat’ın evden çıkmasına müsaade etmediği için Talat ve Fitnat görüşememektedir.
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat İnceleme
Görüşmeleri engellendiği için Talat kendince bir çözüm yolu bulur ve sevdiği kızı görmek için kadın çarşafı giyerek evine gitme gibi riskli işlere bile kalkışır. Fitnat ve Talat birbirlerine deli gibi âşıktır ancak kızın üvey babası bu aşka karşı çıkarak Fitnat’ı kendisinden epey büyük biri ile evlendirmek ister. Fitnat ne kadar dirense de gücü yetmez ve Ali Bey ile evlendirilir. Bu durumu kabullenemeyen genç kız o gece kendini çakı ile öldürür.
Bu acıklı ölümün ardından ise hiç beklenmedik olaylar açığa çıkar. Fitnat’ın boynundaki annesinden kalan muskada yazılanları okuduğunda Ali Bey, Fitnat’ın öz kızı olduğu gerçeği ile yüz yüze gelir ve bu durum karşısında akıl sağlığını koruyamaz. Bir süre bu şekilde yaşadıktan sonra ölür. Talat cephesinde de işler sarpa sarmıştır. Sevdiği kızının ölümüne dayanamayan genç adam hastalanır ve kısa süre içerisinde o da ölür.
